Jak śpiewać drugim głosem: Poradnik i Techniki

Czytelniku!
Prosimy pamiętać, że wszystkie dane i informacje zawarte na naszej stronie nie zastępują osobistej konsultacji ze ekspertem/lekarzem. Branie przykładu z informacji umieszczonych na naszym blogu w praktyce zawsze powinno być konsultowane z odpowiednio wykwalifikowanym specjalistą. Redakcja i wydawcy naszego bloga nie są w żaden sposób odpowiedzialni za korzystanie z informacji umieszczanych na stronie.

Śpiewanie drugim głosem to umiejętność, która pozwala wzbogacić każde wykonanie muzyczne. Niezależnie od tego, czy jesteś wokalistą solowym, członkiem zespołu czy chcesz po prostu doskonalić swoje umiejętności wokalne, technika śpiewania drugim głosem może stać się kluczowym elementem Twojego repertuaru. W tym poradniku przedstawimy Ci różne techniki i wskazówki, które pomogą Ci opanować sztukę śpiewania drugim głosem.

1. Rozumienie harmonii
Aby śpiewać drugim głosem, niezbędne jest zrozumienie podstaw harmonii muzycznej. Musisz wiedzieć, jakie dźwięki tworzą akordy i jakie role pełnią w kompozycji. Naucz się rozpoznawać trzy główne typy akordów: toniki, subdominanta i dominanta. To kluczowe, aby dostosować swój drugi głos do głównego wokalu lub melodii.

2. Rozgrzewka głosu
Przed rozpoczęciem prób śpiewania drugim głosem zawsze wykonuj odpowiednią rozgrzewkę głosu. Skup się na ćwiczeniach wokalnych, które poprawią elastyczność Twoich strun głosowych i pozwolą na dokładne dostosowanie się do melodyki utworu.

3. Słuch absolutny
Posiadanie słuchu absolutnego to atut dla każdego wokalisty śpiewającego drugim głosem. To zdolność rozpoznawania dźwięków i tonów bez konieczności odniesienia do innych źródeł. Dzięki temu możesz dostosowywać swój głos do głównego wokalu lub innych instrumentów bez trudu.

4. Ćwiczenia melodyczne
Regularne ćwiczenia melodyczne pomogą Ci doskonalić umiejętność śpiewania drugim głosem. Skup się na śpiewaniu różnych melodii równocześnie z główną partią wokalną lub instrumentalną. To pozwoli Ci na doskonalenie precyzji i synchronizacji swojego drugiego głosu.

5. Kontrola oddechu
Kontrola oddechu to kluczowa umiejętność w śpiewaniu drugim głosem. Musisz umieć dostosować swoje wydechy i wdechy do głównego wokalu, aby uzyskać płynność i spójność w wykonaniu. Ćwiczenia oddechowe pomogą Ci osiągnąć lepszą kontrolę nad swoim głosem.

6. Ekspresja i emocje
Śpiewanie drugim głosem to nie tylko kwestia techniki, ale także wyrażania emocji. Staraj się wczuć w utwór i przekazać swoje uczucia za pomocą swojego drugiego głosu. To sprawi, że Twoje wykonanie będzie bardziej dynamiczne i przekonujące.

7. Praktyka, praktyka, praktyka
Ostatecznie, kluczem do opanowania sztuki śpiewania drugim głosem jest praktyka. Regularne próby, wspólne występy z innymi muzykami i eksperymentowanie z różnymi stylami muzycznymi pozwolą Ci rozwijać swoje umiejętności wokalne. Śpiewanie drugim głosem to umiejętność, która wymaga cierpliwości i determinacji, ale może znacząco wzbogacić Twoje możliwości wokalne. Dzięki odpowiedniej technice, rozumieniu harmonii i zaangażowaniu emocjonalnemu, będziesz w stanie śpiewać drugim głosem w sposób, który zachwyci słuchaczy i wniesie nowe wymiary do Twoich wystąpień muzycznych. Nie zapomnij o regularnej praktyce i eksplorowaniu różnych repertuarów muzycznych, aby rozwijać swoje umiejętności śpiewania drugim głosem.

Czym jest śpiewanie drugim głosem i dlaczego jest popularne?

W świecie muzyki istnieje wiele różnych technik i stylów wokalnych, które pozwalają artystom wyrażać swoje uczucia i emocje. Jednym z tych stylów jest śpiewanie drugim głosem, technika, która zdobywa coraz większą popularność wśród wokalistów i miłośników muzyki. Ale czym dokładnie jest śpiewanie drugim głosem i dlaczego cieszy się taką popularnością?

Śpiewanie drugim głosem: Definicja
Śpiewanie drugim głosem to technika wokalna, w której wokalista śpiewa jednocześnie dwoma różnymi dźwiękami lub melodyjkami. Jednym z głosów jest główny, nazywany często głosem prowadzącym, podczas gdy drugi głos, drugi wokal, jest dodawany jako harmonia lub kontrapunkt. Ten drugi głos może być wykonywany na różne sposoby, takie jak tercja, kwinta, czy nawet oktawa nad lub pod głosem prowadzącym, tworząc harmoniczne relacje dźwięków. Technika ta jest szeroko wykorzystywana w różnych gatunkach muzycznych, w tym w popie, rocku, muzyce gospel, jazzie i wielu innych. Śpiewanie drugim głosem pozwala wokaliście dodawać głębi i bogactwa swoim występom, tworząc jednocześnie piękne harmonie i tekstury dźwiękowe.

Dlaczego śpiewanie drugim głosem jest popularne?
Istnieje wiele powodów, dla których śpiewanie drugim głosem jest tak popularne w świecie muzyki. Oto niektóre z głównych powodów:

  1. Wzmacnianie brzmienia:
    Śpiewanie drugim głosem pozwala wokaliście wzbogacić brzmienie utworu, tworząc pełniejszą i bardziej kompleksową strukturę dźwiękową. To sprawia, że występy są bardziej atrakcyjne dla słuchaczy i bardziej emocjonalne.
  2. Tworzenie harmonii:
    Harmonie wokalne dodają piękna i głębi utworom muzycznym. Śpiewanie drugim głosem umożliwia tworzenie harmonicznych relacji między dźwiękami, co nadaje muzyce dodatkową warstwę wyrazistości i wyjątkowości.
  3. Eksperymentowanie z dźwiękiem:
    Dla wielu wokalistów, śpiewanie drugim głosem jest formą eksperymentowania z dźwiękiem. To pozwala artystom rozwijać swoje umiejętności wokalne i poszerzać swoje możliwości artystyczne.
  4. Dodawanie emocji:
    Śpiewanie drugim głosem może dodawać głębi i emocji do tekstu piosenki. Harmonie mogą pomagać w przekazywaniu różnych emocji, od radości i szczęścia po smutek i tęsknotę.
  5. Unikalność i oryginalność:
    W świecie muzycznym unikalność jest kluczowa. Śpiewanie drugim głosem pozwala wokaliście wyróżnić się i dodać swoją własną indywidualność do utworu.

Śpiewanie drugim głosem to technika wokalna, która pozwala wokaliście tworzyć piękne harmonie i wzbogacać brzmienie utworów muzycznych. Dzięki jej popularności wokaliści mogą eksperymentować z dźwiękiem, dodawać emocji do swoich występów i wyróżniać się na tle innych artystów. To niezwykła umiejętność, która kontynuuje zdobywanie serc słuchaczy na całym świecie.

śpiew na głosy

Krok po kroku: Jak nauczyć się śpiewać drugim głosem?

Śpiew drugim głosem, znany również jako harmonia wokalna, to umiejętność, która potrafi znacząco wzbogacić każde wykonanie muzyczne. Ta technika umożliwia wokaliście równoczesne wydawanie dwóch różnych dźwięków, co dodaje głębi i bogactwa brzmieniu. Jeśli jesteś zainteresowany nauką śpiewania drugim głosem, ten przewodnik krok po kroku pomoże Ci zdobyć niezbędne umiejętności.

Krok 1: Zrozumienie podstaw harmonii wokalnej
Przed rozpoczęciem nauki śpiewania drugim głosem, ważne jest zrozumienie podstaw harmonii wokalnej. Harmonia polega na wykonywaniu dwóch lub więcej dźwięków jednocześnie, które brzmią zgodnie. Należy zrozumieć różnice między tonami melodycznymi a harmonijnymi, a także poznać podstawowe pojęcia, takie jak interwały i akordy.

Krok 2: Rozwinięcie słuchu muzycznego
Najważniejszym narzędziem w śpiewaniu drugim głosem jest twój słuch. Musisz być w stanie rozróżniać różne dźwięki i odtwarzać je dokładnie. Ćwiczenia słuchowe, takie jak rozpoznawanie interwałów i melodyjnych linii harmonicznych, pomogą Ci w rozwinięciu tego umiejętności.

Krok 3: Wybór odpowiedniego partnera do nauki
Śpiewanie drugim głosem często polega na współpracy z innym wokalistą. Wybierz osobę, która ma podobne cele i poziom umiejętności. To partnerstwo umożliwi Ci praktykowanie harmonii w realnych warunkach i dostarczy cennych doświadczeń.

Krok 4: Rozpocznij od prostych utworów
Rozpocznij od prostych utworów muzycznych, które zawierają harmonię wokalną. Wybierz kompozycje, które mają jasno określone głosy melodyczne i harmoniczne, co ułatwi naukę. Zaczynając od łatwiejszych utworów, będziesz mógł stopniowo podnosić poziom trudności.

Krok 5: Ćwicz równoczesne wydawanie dźwięków
Nauka śpiewania drugim głosem wymaga praktyki. Zacznij od prostych fraz i utrzymuj równoczesne wydawanie dźwięków przez krótki czas. Stopniowo wydłużaj ten czas, aż będziesz w stanie wykonywać dłuższe partie z harmonią wokalną.

Krok 6: Rozwinięcie elastyczności głosu
Aby śpiewać drugim głosem, musisz być w stanie kontrolować swój głos i dostosowywać go do różnych interwałów i melodii. Ćwiczenia w zakresie elastyczności głosu pomogą Ci osiągnąć ten cel. Skonsultuj się również z nauczycielem śpiewu, który może dostosować plan ćwiczeń do Twoich indywidualnych potrzeb.

Krok 7: Kontynuuj naukę i eksperymentuj
Nauka śpiewania drugim głosem to proces ciągły. Kontynuuj ćwiczenia, pracuj nad swoim słuchem i eksperymentuj z różnymi stylami muzycznymi. Im więcej praktykujesz, tym bardziej zaawansowanym wokalistą się stajesz. Nauka śpiewania drugim głosem może być wyzwaniem, ale z odpowiednim podejściem i praktyką można osiągnąć imponujące rezultaty. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest zrozumienie podstaw harmonii, rozwinięcie słuchu muzycznego oraz regularne ćwiczenia. Pracuj nad swoimi umiejętnościami, a wkrótce będziesz w stanie dodawać piękne harmonie do swojego śpiewu.

techniki śpiewania

5 skutecznych technik rozwijania umiejętności śpiewania drugim głosem.

Śpiewanie drugim głosem jest jedną z zaawansowanych technik wokalnych, która wymaga precyzyjnej kontroli nad głosem i umiejętności harmonizacji. Aby osiągnąć mistrzostwo w tym dziedzinie, ważne jest stosowanie skutecznych technik rozwijania tej umiejętności. Poniżej przedstawiamy pięć takich technik, które pomogą Ci w doskonaleniu śpiewu drugim głosem:

  1. Ćwiczenia interwałowe
    : Rozpocznij trening od ćwiczeń interwałowych, które pomogą wzmocnić zdolność rozpoznawania i wykonywania różnych odległości między dźwiękami. Zacznij od prostych interwałów, takich jak sekundy i tercje, a następnie stopniowo przechodź do bardziej skomplikowanych, takich jak kwarty i kwinty. Regularne ćwiczenia interwałowe pomogą Ci zwiększyć zakres swojego drugiego głosu i precyzyjność intonacji.
  2. Słuch absolwenty
    : Wykształcenie słuchu absolwowanego jest kluczowe dla śpiewu drugim głosem. Pracuj nad rozpoznawaniem różnic między dźwiękami i akordami oraz zdobywaniem umiejętności dostosowywania swojego głosu do akompaniamentu lub pierwszego głosu. To pomoże Ci utrzymywać harmonię i unikać fałszywego brzmienia.
  3. Kontrola oddechu
    : Wokaliści drugiego głosu muszą mieć doskonałą kontrolę nad oddechem. Ćwicz techniki oddychania, takie jak głębokie oddychanie brzuszkiem, żeby móc dłużej utrzymywać dźwięki i utrzymywać stabilność w trudnych frazach. Dobra kontrola oddechu pozwoli Ci osiągnąć lepszą płynność i wyraźność w śpiewie drugim głosem.
  4. Kooperacja z pierwszym głosem
    : Współpraca z pierwszym głosem lub innymi wokalistami jest kluczowa dla osiągnięcia doskonałej harmonii. Pracuj nad umiejętnością dostosowywania swojego głosu do innych i słuchaj uważnie, aby utrzymać jednolity ton i styl. Ćwicz śpiewanie wspólnie, aby lepiej rozumieć, jakie dźwięki i akordy tworzą harmonię.
  5. Repertuar i interpretacja
    : Śpiewając drugim głosem, ważne jest, aby zrozumieć znaczenie tekstu i przekazywać emocje za pomocą swojego głosu. Wybieraj różnorodny repertuar muzyczny i pracuj nad interpretacją tekstów, eksplorując różne dynamiki i wyrazistość w śpiewie. To pomoże Ci stworzyć bardziej wyraziste i efektowne wykonania.

Rozwijanie umiejętności śpiewania drugim głosem wymaga systematycznej pracy i cierpliwości. Warto inwestować czas w ćwiczenia interwałowe, doskonalenie słuchu, kontrolę oddechu, współpracę z innymi wokalistami oraz interpretację repertuaru. Dzięki tym skutecznym technikom będziesz w stanie osiągnąć wyższy poziom w śpiewie drugim głosem i cieszyć się harmonijnymi i emocjonalnie bogatymi występami.

śpiewanie na głosy

Ćwiczenia dla początkujących: Doskonalenie kontroli nad drugim głosem.

W świecie śpiewu, doskonalenie umiejętności śpiewania drugim głosem jest niezwykle istotne dla rozwoju wokalnego. Opanowanie tej techniki pozwala na tworzenie harmonii i bogatszych brzmień w utworach muzycznych. Dla początkujących wokalistów, nauka kontroli nad drugim głosem może stanowić wyzwanie, ale dzięki odpowiednim ćwiczeniom i determinacji można osiągnąć znakomite efekty.

1. Skupienie na intonacji i wysokości tonów:
Pierwszym krokiem w doskonaleniu kontroli nad drugim głosem jest skupienie się na intonacji i wysokości tonów. Ćwiczenia skalowe są doskonałym narzędziem do nauki utrzymania stałej wysokości dźwięków. Rozpocznij od prostych skal, jak na przykład skala C-dur, i staraj się śpiewać drugim głosem w harmonii z głosem głównym. To pomoże ci w utrzymaniu właściwej intonacji.

2. Ćwiczenia z dźwiękami odzwierciedlającymi akordy:
Kolejnym ważnym aspektem kontroli nad drugim głosem jest nauka śpiewania dźwięków, które odzwierciedlają akordy w utworze. Możesz użyć pianina lub keyboardu do wygenerowania akordów i próbować śpiewać dźwięki harmoniczne w tym samym czasie. To pomoże ci w zrozumieniu, jak dźwięki drugiego głosu komponują się z głosem głównym.

3. Ćwiczenia z dźwiękami chromatycznymi:
Ćwiczenia z dźwiękami chromatycznymi są doskonałym narzędziem do poprawy precyzji w śpiewie drugim głosem. Spróbuj śpiewać dźwięki, które znajdują się między dźwiękami głównego głosu, eksplorując różnice w tonacji i rytmie. To pomoże w rozwoju umiejętności szybkiego reagowania i dostosowywania się do zmieniających się warunków harmonicznych.

4. Ćwiczenia w parach:
Ćwiczenia w parach mogą być niezwykle skuteczne w doskonaleniu kontroli nad drugim głosem. Wybierz sobie partnera do śpiewania i starajcie się razem tworzyć harmonię. To nie tylko pomaga w rozwoju umiejętności słuchania i reagowania na drugi głos, ale także tworzy silniejsze więzi muzyczne między wami.

5. Praca nad dynamiką i ekspresją:
Kontrola nad dynamiką i ekspresją jest kluczowa dla śpiewu drugim głosem. Ćwicz różne poziomy głośności i emocji w swoim śpiewie. To pozwoli ci tworzyć bardziej interesujące i angażujące harmonie, które dodają głębi i wyrazu do utworów. Warto pamiętać, że doskonalenie kontroli nad drugim głosem wymaga czasu i cierpliwości. Regularne praktykowanie wymienionych ćwiczeń pomoże w rozwijaniu tej umiejętności. Niezależnie od tego, czy jesteś początkującym wokalistą czy doświadczonym muzykiem, ciągła praca nad kontrolą drugiego głosu przyniesie widoczne efekty i wzbogaci twoje umiejętności wokalne.

śpiewanie drugim głosem

Jak uniknąć przeciążenia głosu podczas śpiewania drugim głosem?

Wokalizacja w drugim głosie, czyli harmonii wokalnej, to niezwykle ekscytujący aspekt śpiewu, który może dodać głębi i bogactwa każdej kompozycji muzycznej. Jednak osiągnięcie doskonałego brzmienia w drugim głosie wymaga nie tylko talentu, ale także umiejętności technicznych i odpowiedniej opieki nad swoim głosem. Jednym z najważniejszych aspektów jest unikanie przeciążenia głosu podczas śpiewania drugim głosem. W tym artykule omówimy kluczowe techniki i wskazówki, które pomogą w zachowaniu zdrowia głosu i osiągnięciu doskonałego brzmienia w drugim głosie.

1. Prawidłowa technika oddechowa
Prawidłowa technika oddechowa to podstawa udanego śpiewu. Aby uniknąć przeciążenia głosu, ważne jest, aby świadomie kontrolować oddech podczas śpiewania. Upewnij się, że bierzesz głębokie, spokojne oddechy, wypełniając całą pojemność płuc. Wykorzystuj technikę brzusznego oddychania, aby zapewnić dostateczną ilość powietrza podczas śpiewania w drugim głosie.

2. Rozgrzewka głosu
Przed rozpoczęciem intensywnego śpiewu w drugim głosie, nie zapominaj o dokładnej rozgrzewce głosu. Wykonaj ćwiczenia wokalne, takie jak skale i arpeggia, aby przygotować swoje struny głosowe do działania. To pomoże uniknąć przeciążenia i potencjalnych uszkodzeń.

3. Kontrola napięcia mięśniowego
Podczas śpiewania w drugim głosie ważne jest, aby kontrolować napięcie mięśniowe w gardle i krtani. Nadmiernie napinane mięśnie mogą prowadzić do przeciążenia i kontuzji głosu. Pracuj nad technikami relaksacyjnymi, które pomogą utrzymać mięśnie w odpowiednim stanie.

4. Monitorowanie wysokości tonu
Dbaj o odpowiednią wysokość tonu podczas śpiewania w drugim głosie. Upewnij się, że utrzymujesz stabilność tonacji i unikaj nadmiernego wysiłku w wysokich rejestrach. To pomoże w uniknięciu przeciążenia i niewłaściwego napięcia.

5. Stopniowe zwiększanie intensywności
Jeśli dopiero zaczynasz eksperymentować z drugim głosem, nie próbuj od razu śpiewać w trudnych pasażach lub na dużą skalę. Stopniowo zwiększaj intensywność i trudność swojego śpiewu, dając swojemu głosowi czas na adaptację.

6. Odpoczynek i nawilżanie
Pamiętaj o regularnych przerwach podczas długich prób śpiewu. Odpoczynek jest niezbędny, aby uniknąć przeciążenia głosu. Dodatkowo, utrzymuj odpowiednią nawilżoną gardło, picie odpowiedniej ilości wody lub napojów ziołowych.

7. Konsultacje z nauczycielem śpiewu
Jeśli chcesz śpiewać w drugim głosie na profesjonalnym poziomie, warto skonsultować się z nauczycielem śpiewu. Zdobędziesz wówczas indywidualne wskazówki i ocenę techniki, co pomoże w uniknięciu przeciążenia głosu i osiągnięciu doskonałego brzmienia. Wnioski:
Unikanie przeciążenia głosu podczas śpiewania drugim głosem to kluczowa kwestia dla zdrowia wokalisty i jakości wykonywanego utworu. Pamiętaj o prawidłowej technice oddechowej, rozgrzewce, kontroli napięcia mięśniowego oraz regularnych przerwach i konsultacjach z nauczycielem śpiewu. Dzięki tym technikom będziesz mógł cieszyć się pięknym brzmieniem w drugim głosie przez wiele lat, unikając przeciążenia głosu i potencjalnych kontuzji.

jak śpiewać drugim głosem

Inspirowani profesjonaliści: Przykłady piosenek wykorzystujących śpiew drugim głosem.

W świecie muzyki istnieje wiele technik i sposobów wykorzystywania głosu, które pozwalają artystom tworzyć niezwykle ekscytujące i emocjonalnie bogate kompozycje. Jednym z tych fascynujących elementów jest śpiew drugim głosem, znany także jako śpiew harmoniczny lub wielogłosowy. Ta zaawansowana technika wokalna pozwala na tworzenie efektów dźwiękowych, które potrafią dosłownie przenosić słuchaczy w inny wymiar muzyczny. W niniejszym artykule skoncentrujemy się na inspirujących profesjonalistach, którzy wykorzystują śpiew drugim głosem w swojej twórczości, prezentując przykłady piosenek, które wyróżniają się tym unikalnym podejściem wokalnym.

Pink Floyd – „Great Gig in the Sky”
Legendarne zespoły rockowe, takie jak Pink Floyd, znane są nie tylko z muzycznej innowacji, ale także z eksperymentowania z różnymi technikami wokalnymi. Piosenka „Great Gig in the Sky” z albumu „The Dark Side of the Moon” to doskonały przykład wykorzystania śpiewu drugim głosem. Wokalistka Clare Torry zaprezentowała w niej niezwykle ekspresyjne partie wokalne, eksplorując pełen zakres emocji i dźwięków, które można osiągnąć dzięki tej technice. Jej głos w połączeniu z instrumentami tworzy niepowtarzalny klimat, który wciąż porusza serca słuchaczy na całym świecie.

The Beatles – „Because”
Zespół The Beatles jest ikoną muzyki, a ich eksperymenty dźwiękowe wpłynęły na rozwijający się krajobraz muzyczny. Piosenka „Because” z albumu „Abbey Road” to jeden z przykładów, w których wykorzystano śpiew drugim głosem w sposób subtelny, ale niezwykle efektywny. Trzy harmonizujące ze sobą głosy Johna Lennona, Paula McCartneya i George’a Harrisona tworzą piękny kontrapunkt, nadając utworowi niezapomnianą głębię i harmonię.

Queen – „Bohemian Rhapsody”
„Bohemian Rhapsody” to opus magnum Queen, utwór, który zrewolucjonizował świat muzyki rockowej. Freddie Mercury, niezapomniany frontman zespołu, wykorzystał śpiew drugim głosem w sposób, który stał się legendarnej składową tej piosenki. Zarówno w dynamicznych fragmentach operowych, jak i w delikatnych chwilach ballady, Mercury wykorzystał swoje umiejętności wokalne, aby stworzyć spektakularne efekty harmoniczne. „Bohemian Rhapsody” to dowód na to, że śpiew drugim głosem może być używany nie tylko jako dodatkowa warstwa dźwięku, ale także jako narzędzie do opowiadania niezwykłych muzycznych historii.

Simon & Garfunkel – „The Sound of Silence”
Klasyczny duet Simon & Garfunkel doskonale ilustruje, jak śpiew drugim głosem może dodać piękna i siły do prostych, ale poruszających kompozycji. „The Sound of Silence” to utwór, który wyróżnia się nie tylko tekstem, ale także delikatnym i harmonijnym śpiewem dwóch artystów. Ich głosy splatają się w sposób, który przykuwa uwagę słuchaczy i buduje niesamowitą atmosferę, czyniąc tę piosenkę niezapomnianą. , inspirujący profesjonaliści w świecie muzyki wykorzystują śpiew drugim głosem, aby tworzyć utwory, które zachwycają swoją głębią emocji i bogactwem dźwięków. Przykłady takie jak Pink Floyd, The Beatles, Queen i Simon & Garfunkel ukazują, że śpiew drugim głosem to nie tylko technika wokalna, ale również narzędzie do tworzenia muzycznych arcydzieł. Odkrywając te kompozycje, możemy dowiedzieć się, jak artyści eksplorują granice ludzkiego głosu i tworzą dzieła sztuki, które wciąż inspirują i poruszają nasze serca.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

dziewięć + 2 =